hafiz

Böyük Monqol imperiyasının hökmdarları:

foto
1. Çingiz xan (1206-1227)
2. Cici xan( 1227)
3. Batıb xan (Qızıl ordunun Cucilər ulusunun hökmdarı) (1227-1255)
4. Çağatay xan ( Mərkəzi Asiyanın - Çağatay ulusunun hökmdarı) ( 1226-1242)
5. Ugedey (böyük xan) (1227-1241)
6. Huyuk (böyük xan) ( 1246-1248)
7. Münke (böyük xan) (1251-1254)
8. Arıq buğa (böyük xan) (1260-1264)
9. Xubilay (böyük xan) ( 1264-1294)
10. Hülakü xan (Elxanilər sülaləsi) (1258-1265)

Əmir Teymurun vəziyyətindən:
foto
" Millətin dərdinə dərman tapmaq bizim vəzifəmizdir. Zəifləri qoruyun, yoxsulları zənginlərin zülmünə salmayın. Ədalət və yaxşılıq etmək düsturunuz olsun".

Almaniya:
Bayrağı:
foto
Gerbi:
foto
Xəritəsi:
foto

Coğrafi mövqeyi: Mərkəzi Avropa
İdarə Sistemi: Federal Respublika.
Paytaxt: Berlin.
Əhali: 49.
Dil: Almanca.
Din: Protestant, Katolik, Müsəlman.
Pul: Avro €.
Sahəsi: 356 910 km².
Əhali: 81.4 mln

Çexiya:
Bayrağı:
foto

Gerbi:
foto

Xəritəsi:
foto

Coğrafi mövqeyi: Mərkəzi Avropa.
Telefon kodu: 420.
İdarə sistemi: Parlamentli Respublika.
Paytaxt: Praqa.
Əhali: 10.5 mln.
Dil: Çexcə.
Din: Ateist, Katolik, Protestant, Pravoslav.
Pul: Çex korunası.

Bayrağı:
foto

Gerbi:
foto

Xəritəsi:
foto

Coğrafi mövqeyi: Avropa.
İdarə sistemi: Federasiya.
Paytaxt: Saray-Bosna.
Sahəsi: 51 129 km².
Nüfusu: 4.6 mln
Dil: Bosnaca, Serbcə, Xorvatca.
Valyuta: Marka.
Yaranma tarixi: 1992.

Karavellalar:

foto
Karavellalar 15-ci əsrdə Avropada ixtira olunan yeni və orta ölçülü yelkənli gəmilər idi.
Tədqiqat məqsədləri üçün uyğun olan bu gəmilər kiçik idi və az sayda əsgər və ya ticarət malları daşıyırdı. Orta əsrlərin sonunda artan ehtiyaclarla bu gəmilərin əvəzinə daha çox yük daşıya bilən qalyon tipli gəmilər istifadə olunmağa başladı.

Barıt:

foto
Barıt ilk dəfə çinlilər tərəfindən kəşf edilmiş, əyləncələrdə və şənliklərdə istifadə olunmuşdur. Daha sonra türklər tərəfindən mənimsənilmişdir. Xaç (Səlib) yürüşləri zamanı avropalılarda ondan istifadə etməyə başlamışlar. Barıtın odlu silahlarda istifadə edilməsi ilə cəngavər ordusu və qəsrlər əhəmiyyətini itirdi. Krallar topdan istifadə edərək bütün feodal qəsrlərini elə keçirdilər. Bununlada Avropada feodal dağnıqlığını güclü kral hakimiyyəti əvəz etdi.

Kompas və Avropa:

foto
Kompasdan istifadəni avropalılar Xaç (Səlib) yürüşləri zamanı müsəlmanlardan öyrənmişdilər. Kompasın kəşfi gəmiçiliyin inkişafına, okeanlara yol açılmasına səbəb oldu. Bunun nəticəsində dünyanın Avropaya məlum olmayan yerlərinə gedildi və yeni ölkələr kəşf edildi.

Tarixi Florensiya:

foto
Florensiya İtaliyanın bank, ticarət və mahud istehsal mərkəzlərindən biri idi. "Florin" adında pul kəsən Florensiya krallara borc pul verirdi. Krallar pulu qaytarmadıqda Florensiya çox çətin vəziyyətdə qalırdı. XV əsrin ikinci yarısında respublika idarə-üsulunu iri bankirlər olan Mediçilərin hakimiyyəti əvəz etdi.

İspaniya inkvizisiyası.

foto
Avropada inkvizisiya XIII əsrdən mövcud idi. 1480-ci ildə İspaniyada inkvizisiya yaradıldı. İnkvizisiya yalnız terror deyil, eyni zamanda siyası haqq hesabı çürütmək vasitəsi idi. İspaniyada çuğulluq (xəbərçilik) ümumi xarakter aldı və sərfəli işə çevrildi.
İnkvizisiya müttəhimlərin əmlakının 1/3 i özünə götürür, 1/3 birini isə çuluğa verirdi.
İspaniyada inkvizisiyanın fəaliyyət göstərdiyi 18 il ərzində təkcə Kastiliya məhkəməsində 100 mindən artıq hökm çıxarılmışdı. Mühakimə olunanların 900 minə yaxını tonqalda yandırılmışdı.
İnkvizisiya tərəfindən qeyri-qanuni əzab verilən məhbuslara ölüm cəzası verilməsinə autofade, yəni "dini tədbir" deyilirdi. Bu tədbir təntənəli şəraitdə hamının gözü qarşısında keçirilirdi.

İspaniyada xristian krallıqları:

foto
Priney yarımadasında Ərəblər tərəfindən işğal olunmuş vilayətlər bunlar idi: şimali Austriya, şimal-şərqdə Baskların məskunlaşdığı Navarra, İspan Markası (Barselona qraflığı). Rekonkistanı bu vilayətlər başladı.
Xristianlarla ərəblər arasında ilk qarşıdurma iki dinin tərəfdarları arasında amansız qarşıdurmaya çevrildi.
Müstəqil krallıq ilk dəfə Austriyada yaradıldı. Krallığın adı bir neçə dəfə dəyişdirildi. Sonra isə Leon və Kastiliya krallığı adlandırıldı.
Krallığa çevrilmiş Navarra ciddi ərazi dəyişikliyinə uğramadı.
IX əsrdə Araqonlular Saraqossa şəhərini marvların əlindən alaraq, onu Barselona qraflığı ilə birləşdirdilər.
XI əsrdə Portuqaliya qraflığı yaradıldı. Sonralar, XIII əsrdə qraflıq böyüyərək, krallığa çevrildi. Toledo Kastiliya krallığının paytaxtına, Saraqossa Araqon krallığının, Lissabon Portuqaliya krallığının paytaxtına çevrildi.
Beləliklə, XIII əsrdə Priney yarımadasında dörd krallıq (Kastiliya, Araqon, Navarra, Portuqaliya) mövcud idi.
XV əsrin ikinci yarısında (1479) dillərinə və mənşəyinə görə bir-birinə qohum olan Kastiliya və Araqon krallıqları nigah yolu ilə birləşdirildi.

İspaniyada tarixi şəhərlər.

foto
İspaniyada 400 ə yaxın şəhər var idi. Onaların bəziləri əhalinin say çoxluğuna görə fərqlənirdi. Dəniz və quru ticarəti ərəblərin əlində idi. Onlar Fransa, İtaliya, Afrika, Bizans və Hindistanla ticarət edirdilər. Sevilya və Malaqa İspaniyanın mühüm limanları idi. Buradan zeytun, şərab, şəkər, ipək daşıyırdılar. İspaniyada məskunlaşmış Mavrlar buraya düyü, nar, şəkər çuğunduru gətirirdilər. Münbit torpaqları suvarmaq üçün çaylardan və göllərdən kanallar çəkirdilər. Qızıl və Gümüş yataqlarının istismarına xüsusi diqqət verilirdi. Ərəblər İspaniya şəhərlərində kitabxana yaratdılar. Çoxlu fərdi məktəblər fəaliyyət göstərirdi.

Ərəblərin zamanında İspaniyada əhalinin tərkibi:

foto
Yaşıl: Ərəblər.

1. Mavrlar- ərəblərdən və bərabərlərdən ibarət olub, xəlifənin elitasına daxil olan nüfuzlu əsgər və kiçik məmurlar təbəqəsini təşkil edirdi.
2. Muvəlladlar- müsəlmanlığı qəbul etmiş roman mənşəli keçmiş xristianlar.
3. Müdəhərlər- Xristianlar tərəfindən tutulmuş torpaqlarda yaşayan müsəlman kəndli və sənətkarlar.
4. Reneqatlar- yenicə müsəlmanlığı qəbul etmiş və müsəlmanlar tərəfində döyüşmüş keçmiş xristianlar.
5. Monisklər- könüllü və ya zor yol ilə xristianlığı qəbul etmiş, xristian ərazilərində yaşayan müsəlman kəndli və sənətkarlar.
6. Marranlar. Xristianlığı qəbul etmiş roman dilli yəhudilər.
7. Masarablar- Müsəlman ərazilərində yaşayan Avropa mənşəli romandilli xristianlar.
8. Xristianlar- ölkənin şimalında yaşayan Avropa mənşəli roman dilli katoliklər.
9. Əzəli xristianlar- rekonkistanın son mərhələsində yaranmış intizamlı xristian- katoliklər.

Vilhelm Fateh:

foto
Normandiya hersoqu Vilhelm İngiltərəni tutmaq üçün 1066-cı ildə öz hersoqluğundan və Fransanın müxtəlif yerlərindən topladığı cəngavərlərlə birlikdə La-Manşı keçərək, Cənubi ingiltərəyə hərbi yürüş etdi. Qastinqs döyüşündə Karl Harold həlak oldu və Vilhelm qələbə çaldı.

Fransa kralı IV Filipp:

foto
IV Gözəl Filipp fransız yepiskopunun Roma Papası seçilməsinə Nail oldu. Ona V Klement adı verildi. Yeni Papa yaşamaq üçün Fransaya (əvvəl Liona, sonra Avinyona) gəldi. Bununla da, Roma Papasının 70 illik (1309-1377) Avinyon əsirliyi başladı. Həmin dövrdə papalar Fransa kralından asılı vəziyyətə düşmüşdülər.

V-VIII səlib yürüşləri:

foto
V Səlib yürüşü 1217-1221-ci illəri əhatə edir.
Səlibçilər Macarıstan hökmdarının rəhbərliyi altında Misirə soxuldular. Lakin məğlub edilərək Nil vadisini tərk edib, geri qayıtmağa məcbur oldular.
VI səlib yürüşü 1128-1229-cu illəri əhatə edir. Bu səlib yürüşünü Almaniya imparatoru I Fridrix Barbarossanın nəvəsi II Fridrix təşkil etmişdi. Müharibə yolu ilə deyil, Diplomatik yolla II Fridrix Qüdsü alaraq,15 il oranı idarə etmişdi. Səlibçilər arasındakı ziddiyyətdən istifadə edən yerli əhali 1244-cü ildə onları Qüdsdən qovub çıxardılar.
VII (1248-1254) və VIII (1270) Səlib yürüşlərini Fransa kralı IX Lui təşkil etmişdi. Bu yürüşlərdə məksəd Şimali Afrikada Fransanın nüfuzunu artırmaq idi. Misirə hücum edən IX Lui əsir düşdü. Onu böyük pul bahasına azad etdilər.
Səkkizinci səlib yürüşündə IX Lui Tunis şəhərini almaq istəyirdi. Lakin Tunisin mühasirəsi zamanı Fransızların düşərgəsində qara vərəm yayıldı. IX Lui də bu xəstəliyin qurbanı oldu. Bu, avropalıların səlib hərəkatı bayrağı alında sonuncu hərbi yürüşü oldu (1270).

1122- ci il konkordatı:

foto
1122-ci ildə Roma Papası ilə Almaniya imparatoru arasında qarşılıqlı razılaşma - konkordat əldə edildi. Hər hansı dövlət başçısı ilə Roma Papası arasında bağlanmış, həmin dövlətdə Katolik kilsəsinin statusunu müəyyən edən müqaviləyə konkordat deyilirdi.
1122-ci il Konkordatı (Vorms konkordatı) imperatorun, yaxud onun nümayəndəsi iştirakı ilə ruhani seçki kollegiyası tərəfindən Yepiskopların seçilməsini təsdiq edirdi.
Konkordatla Yepiskopun təsdiq edilməsi iki yerə - ruhani və dünyavi investituraya bölündü.
Ruhani investiturası Papa tərəfindən yeni seçilmiş yepiskopa möhür və əsa verilməsi, dünyavi investitura isə İmperator tərəfindən yeni seçilmiş yepiskopa hökmdar əsası verilməsi həyata keçirilirdi.
1122-ci il konkordatı Papa üçün daha əlverişli idi. Əslində konkordat imparator hakimiyyətinin din xadimləri üzərində təsirini faktiki olaraq zəiflətdi. Bununla da, Yepiskopluğun malikanəsindən İmperatorun xeyrinə yığılan vergi kəskin şəkildə azaldı.

Qüds krallığı:

foto
1099-cu ildə Səlibçilər Qüdsü (Yerusəlimi) aldıqdan sonra Aralıq dənizinin bütün şərq sahillərini elə keçirdilər. Nəticədə Səlibçi dövlətlər meydana gəldi. Onların içərisində ən böyüyü Qüds Krallığı idi. Qalan torpaqların hakimləri Qüds krallığının vasalları idilər.

Urbanın Səlib yürüşünə çağırışı:

foto
* 1095-ci ilin noyabrın 26-da Fransanın Klermon şəhərində keçirilən kilsə yığıncağında II Urban Qüdsdə (Yerusəlimdə) İsa Məsihin məzarının "ağır vəziyyətdə olduğunu" olduğunu, "lənətə gəlmiş türk tayfalarının" ona sahiblik etdiyini bildirdi və müqəddəs şəhəri kafirlərdən azad etməyə çağırdı. Çağırışda deyilirdi: Oranın torpağından süd və bal damır. Qüds ən məhsuldar ölkədir. O, yer kürəsinin göbəyi və ikinci cənnətdir. O torpaq sizi çağırır, daime sizdən kömək gözləyir.

Böyük Karl (768-814):

foto
Gödək Pipinin oğlu Karl (Karlos) ucaboylu, qeyri-adi dərəcədə güclü, dözümlü, istedadlı sərkərdə və enerjili dövlət başçısı idi. Böyük Karl ildə 2 dəfə xalq yığıncağı çağırırdı. Payız yığıncağında yalnız əyanlar (dünyəvi və dini) iştirak edirdi. Yığıncağın qərarı hökmdar tərəfindən təsdiq edildikdən sonra qanun qüvvəsi alırdı. Yaz yığıncağı hərbi baxış xarakteri daşıyır və həmin yığıncaqda dövlət qanunları elan edilirdi.
* Böyük Karlın hakimiyyəti dövründə Franklar 50 dəfə hərbi yürüşə çıxdılar. Yürüşlərin 30 a bilavasitə Kral özü başçılıq etmişdir.
* Böyük Karlın Roma imperatoru elan edilməsilə o, Qərbi Roma imperatorunun varisinə çevrildi.
* Böyük Karl qoca yaşlarında oxumağı öyrənmişdi. Böyük Karl latın və yunan dillərində danışa bilirdi. O, 814-cü ildə 72 yaşında vəfat etmişdir.